สำหรับคนทำธุรกิจส่งออก นี่เป็นคำถามที่ต้องตอบให้ได้ตั้งแต่ต้นปีเลยนะครับ จริงๆ แล้วต้องตอบได้ก่อนสิ้นปีด้วยซ้ำ เพราะตอนนี้เลยปีใหม่มาแล้ว ต้องรีบลุยกันแล้วครับ
ปีนี้ผมขอเริ่มบทความต้นปีด้วยการบอกว่าปีนี้ตลาดต่างประเทศ ทีไหนน่าสนใจบ้างนะครับ ขอออกตัวก่อนว่านี่เป็นมุมมองจากแนวคิดและประสบการณ์ของผมเพียงคนเดียว บวกกับข้อมูลที่ได้มา รวมถึงสถานการณ์ปัจจุบันเท่านั้น เราไปเริ่มกันเลยนะครับ
ตลาดอาเซียน
ถ้าให้มองภาพโดยรวม ปีนี้ตลาดอาเซียนก็กำลังขยับขยายครับ ถนนหนทางจะเริ่มเสร็จสิ้นสมบูรณ์ในไม่ช้า รถไฟความเร็วสูงในหลาย ๆ ประเทศ ใกล้จะเสร็จแล้วครับ รวมถึงของไทยก็คืบหน้าไปมาก คาดว่าในอีกไม่ช้า ภูมิภาคนี้จะมีการขนส่งเคลื่อนย้ายกันอย่างคับคั่งเลย
ตลาดที่น่าสนใจและคิดว่าเติบโต ได้แก่ เวียดนาม ลาว กัมพูชา เมียนมาร์ อินโดนีเซีย และฟิลิปปินส์ ส่วนประเทศที่คาดว่าจะนิ่งๆ คือ มาเลเซีย สิงคโปร์ และประเทศไทยครับ
เวียดนามกำลังโตมาก และปีนี้ก็เหมือนจะมีสนธิสัญญาภาษีนำเข้าไปประเทศยุโรปเป็นศูนย์ด้วยนะครับ พูดง่ายๆ คือคนยุโรปนำเข้าสินค้าเวียดนามไม่ต้องเสียภาษีนำเข้านั่นเอง จะเป็นยังไงต้องคอยติดตามข่าวดู ส่วนผลกระทบกับไทยก็คือเราจะเสียตลาดยุโรปไปอีก สำหรับสินค้าที่มีราคาถูกๆ เช่น สินค้าเกษตรบางรายการ ข้าว สิ่งทอ (ที่เสียไปนานแล้ว)
ลาว กัมพูชา ขอพูดรวมๆ นะครับ สองประเทศนี้กำลังเติบโตแบบเงียบๆ กลายเป็นแหล่งท่องเที่ยว และแหล่งผลิตที่ใหม่ของโลก ถ้าใครทำธุรกิจท่องเที่ยว ลองแวะไปดูสถานที่ท่องเที่ยวของสองประเทศนี้ดูครับ ถ้าเคยไปเมื่อ 2-3 ปีก่อน ให้ไปอีก ตอนนี้เปลี่ยนไปเยอะครับ
ฟิลิปปินส์ และ อินโดนีเซีย สองประเทศนี้ประชากรเยอะ แต่รายได้เฉลี่ยอาจจะน้อยกว่าไทย และเป็นหมู่เกาะ ซึ่งประสบปัญหาด้านอาหาร สินค้าเกษตร คือของเค้ามีแต่อาจจะบริหารจัดการไม่ดี รวมถึงสภาพแวดล้อมที่เป็นเกาะ ทำให้เค้าไม่สามารถทำธุรกิจเกษตรได้ต่อเนื่อง เจอพายุบ่อยๆ โอกาสของคนไทยก็คือสินค้าเกษตรและอาหารนี่แหละครับ อย่ามองข้ามไป
เมียนมาร์ เนื่องจากภายในประเทศมีปัญหาขัดแย้งกันเองระหว่างชนชาติ และยังแก้ไขไม่เสร็จสิ้น การทำการค้ากับเมียนมาร์ก็เลยยังคงเป็นแบบเดิมอยู่ ใครที่เคยค้าขายได้ ก็แนะนำให้เข้าไปขายต่อนะครับ ท่ามกลางสถานการณ์ทางการเมืองที่มีแต่ปัญหา คนค้าขายก็ค้าขายกันไปเงียบๆ รวยเงียบๆ นะครับ อย่าลืมว่าทรัพยากรในประเทศเค้ามีเยอะมาก ถ้าพูดแบบง่ายๆ ก็คือแค่เอาทรัพยากรมาขายก็นำเงินประเทศได้เยอะแล้ว
มาเลเซีย และ สิงคโปร์ สองประเทศนี้ตอนนี้เศรษฐกิจไม่ค่อยดีนะครับ ถ้านึกไม่ออกว่าเป็นยังไง ให้นึกถึงของไทย คล้ายๆ กัน ประชากรอายุเยอะ ตึกสร้างไปหมดแล้ว ผลิตอะไรก็แพงกว่าชาวบ้าน ตอนนี้เลยหันมาเน้นการท่องเที่ยวและการบริการแทน สังเกตว่ามาเลเซียจะบอกว่าตัวเองคือเอเชีย มาที่นี่รู้จักเอเชียเพราะหลากหลายมาก ส่วนสิงคโปร์ก็เน้นภาคบริการ การเงิน ที่เค้าถนัดอยู่แล้ว ลองดูกันต่อไปว่าปีนี้จะเป็นยังไงนะครับ
ประเทศไทย ปีนี้คาดว่าคงไม่ต่างจากปีที่แล้วครับ เศรษฐกิจอาจจะยังนิ่งๆ อยู่ เพราะคนไทยเราไม่ค่อยเก่งเรื่องการปรับตัว การค้าทุกอย่างเปลี่ยนไป จากที่โมเดิร์นเทรดเคยบูม ทำให้การจ้างงานมีเยอะมาก แต่พอการค้าออนไลน์เข้ามา การจ้างงานลดลง คนก็หารายได้ หางานได้น้อยลง ทำให้คนซื้อน้อยลง กำลังซื้อลดลง ก็ขายของได้ยากขึ้น เศรษฐกิจก็เลยหดตัวลง นี่คือการอธิบายในเชิงเศรษฐกิจแบบคร่าวๆ
แต่มีจุดหนี่งที่แปลกมาก เราบอกว่าเศรษฐกิจไม่ดี เพราะไม่มีงานทำ ไม่มีรายได้ แต่ว่าอัตราการว่างงานกลับมีน้อยมาก (คาดว่า 1% ในปี 2020, https://tradingeconomics.com/thailand/unemployment-rate) อัตราว่างงาน 1% แปลว่า หนึ่งร้อยคนมีคนมีงานทำ 99 คน ซึ่งแปลว่าทุกคนมีเงินนะครับ หรือที่มีการทำงานไม่ใช่คนไทย (อันนี้น่าคิด)
นอกจากนี้ประเทศไทยยังมีการยกระดับเศรษฐกิจประเทศครั้งใหม่ด้วย EEC (ครั้งที่ผ่านๆ มา เช่น การเจอก๊าซธรรมชาติ การมี AEC) โครงการนี้คือเหมือนสร้างเมืองใหม่เลยครับ มีเมืองเศรษฐกิจใหม่ที่พร้อมไปด้วยการคมนาคม การผลิต การเงิน ที่จะยกระดับประเทศไทยไปอีกขั้น แต่ก็แอบคิดว่าคนไทยทั่วไปจะได้ประโยชน์อะไรบ้าง อันนี้ต้องรอติดตามครับ
พูดเรื่อง AEC มาซะยาวเลย ขอสรุปสั้นๆ ว่า ถ้าจะส่งออกไปอาเซียน ยังเป็นตลาดที่น่าสนใจ การเติบโตสูง สินค้าไทยก็เด่นดังและได้เปรียบอยู่แล้ว จะทำตลาดประเทศเหล่านี้ให้รีบทำเลยครับ
แล้วพบกันตอนหน้าสำหรับประเทศอื่นๆ นะครับ
